پیشینه قهوه و دلایل افزایش محبوبیت آن در میان ملل مختلف
تاریخچه قهوه
تاریخچه قهوه کمی پیچیده است. طبق بررسی ها مستندات رسمی برای تأیید دقیق اینکه چه کسی برای اولین بار درختان قهوه را کشف کرد، یا چه کسی قهوه را به عنوان نوشیدنی امروزی اختراع کرد، وجود ندارد. با این حال، افسانه‌های بی شماری وجود دارد که می‌توان از آنها برای جمع‌آوری تاریخ قهوه استفاده نمود
قرن نهم: نوآوری در فلات اتیوپی
طبق افسانه ها، یک گله دار به نام کالدی اولین کسی بود که دانه های قهوه و فواید آن را کشف کرد. کالدی متوجه شد که بعد از اینکه بزهایش گیلاس های یک درخت خاص را در جنگل های قهوه باستانی فلات اتیوپی خوردند، آنقدر پر انرژی بودند که نمی خواستند شب بخوابند.
کالدی یافته های خود را به راهب صومعه محلی، گزارش داد. راهب با گیلاس نوشیدنی درست کرد و متوجه شد که او را هوشیار نگه می دارد. به عبارت دیگر، طبق داستان، فردی که قهوه را اختراع کرده است، این کار را به مرتبط ترین دلیل ممکن انجام داده است.
پس از اینکه راهب کشف خود را با راهبان دیگر صومعه به اشتراک گذاشت این خبر بشدت در همه جا پیچید.
قرن 15 تا 16: فرهنگ قهوه در شبه جزیره عربستان توسعه یافت
در این برهه نسخه تجاری تاریخ قهوه در شبه جزیره عربستان آغاز شد، جایی که مردم برای اولین بار قهوه را کشت و تجارت کردند. در قرن پانزدهم، قهوه در یمن کنونی کشت می‌شد و در قرن شانزدهم در جایی که امروزه به نام‌های ایران، مصر، سوریه و ترکیه می‌شناسیم، محبوبیت پیدا کرد.
مجلس خردمندان
در این زمان، می‌توانستید در خانه قهوه بنوشید، یا شاید به یکی از قهوه‌خانه‌های عمومی بروید که در شهرهای سراسر منطقه که اکنون خاورمیانه نامیده می‌شوند، شروع به ظهور کرده بود. در این مراکز اجتماعی پر رونق، نه تنها می‌توانستید قهوه بنوشید و صحبت کنید، بلکه می‌توانستید به موسیقی گوش دهید، اجراها را تماشا کنید، شطرنج بازی کنید و در جریان اخبار باشید.
در واقع، قهوه خانه ها در قرن 15- 16 به قدری برای تبادل اطلاعات حیاتی بودند که به آنها «مدرسه خردمندان» نیز می گفتند.
شبه جزیره عربستان سالانه هزاران مسافر را به خود جذب می کرد، از جمله کسانی که به زیارت شهر مقدس مکه می رفتند. هنگامی که این زائران به خانه می رفتند، دانش این قهوه خانه ها را گسترش می دادند و “نوشیدنی عربی” در آنجا سرو می شد.
قرن هفدهم: ظهور مزارع قهوه در آسیا
با گسترش تقاضا برای قهوه، رقابت شدیدی برای تولید قهوه فراتر از عربستان وجود داشت.
هلندی ها سرانجام در نیمه دوم قرن هفدهم نهال های درخت قهوه را به دست آوردند. اولین تلاش آنها برای رشد این درختان در هند با شکست مواجه شد، اما آنها با تلاش های خود در اندونزی فعلی، در جزیره جاوه، موفق شدند.
درختان رشد کردند و به زودی هلندی ها تجارت مولد و رو به رشدی در قهوه داشتند. آنها سپس کشت درختان قهوه را به جزایر سوماترا و سولاوسی گسترش دادند.
هلندی ها همچنین اولین ترکیب قهوه جهان را در اندونزی ایجاد کردند که قهوه عربی (به نام شهر بندری معروف یمن نیز موکا نامیده می شود) را با قهوه ای که در جاوه رشد می کند، ترکیب می کند.
نزدیک به 200 سال بعد، مبلغان فرانسوی درخت قهوه را به ویتنام معرفی کردند. میسیونرها درختان عربیکا را از جزیره بوربون آوردند و در اواسط قرن نوزدهم در اطراف تونکین کاشتند.
قرن 18 : ورود و شروع کاشت قهوه در آمریکا
در سال 1714، شهردار آمستردام یک درخت قهوه جوان را به لویی چهاردهم پادشاه فرانسه هدیه داد. پادشاه دستور داد آن را در باغ گیاه شناسی سلطنتی در پاریس بکارند و در سال 1723، گابریل دو کلیو، افسر جوان نیروی دریایی، نهالی از درخت پادشاه به دست آورد. با وجود یک سفر چالش برانگیز با آب و هوای وحشتناک، حمله دزدان دریایی، و حتی خرابکاری که سعی در از بین بردن نهال داشت، او موفق شد آن را به سلامت به مارتینیک منتقل کند.
نهال کوچک، تاثیر بسیار زیاد
پس از کاشت، نهال رشد کرد. با این حال، آن نهال همچنین به عنوان والدین اولین درختان قهوه در دریای کارائیب و همچنین آمریکای جنوبی و مرکزی عمل کرد.
از یک دسته گل متولد شد
قهوه به لطف تلاش ها (و جذابیت های) فرانسیسکو د ملو پالهتا، یک افسر نظامی پرتغالی که توسط امپراتور برای تهیه نهال قهوه به گویان فرانسه فرستاده شد، وارد برزیل شد. فرانسوی ها حاضر به اشتراک گذاری نبودند – رقابت جهانی در تجارت قهوه هنوز شدید بود – اما از خوش شانسی د ملو پالهتا، او کاملاً خوش تیپ بود. همسر فرماندار فرانسه که مجذوب او شده بود، قبل از رفتن او یک دسته گل بزرگ به او داد. در داخل آن دانه‌های قهوه برای شروع صنعت میلیارد دلاری در برزیل وجود داشت.
قرن نوزدهم: قهوه یکی از پرطرفدارترین کالاها در جهان
قهوه به مسیر رشد خود در سراسر جهان ادامه داد، زیرا مبلغان، بازرگانان، مستعمره‌ها و سایر مسافران دانه‌های قهوه را با خود حمل می‌کردند. در طول این مدت، تاریخ قهوه تصویری گسترده و دراماتیک را ترسیم می کند. مردم در خاک های جنگل های استوایی باشکوه و ارتفاعات ناهموار کوهستانی قهوه کاشتند.
برخی از محصولات رشد کردند، در حالی که برخی دیگر پژمرده شدند. ثروت ها ساخته و گم شدند. کشورهای جدید تنها بر پایه اقتصاد قهوه بنا شدند. چیزهای زیادی بر روی چنین دانه های کوچک و در عین حال قدرتمندی قرار داشت.
در آغاز قرن نوزدهم، قهوه به عنوان یکی از سودآورترین محصولات صادراتی جهان شناخته شد. این یکی از کالاهای مورد تقاضا در جهان بود که پس از نفت خام در رتبه دوم قرار داشت. به عبارت دیگر، می توانید قهوه را در مرکز جامعه جهانی بیابید – همانطور که هنوز هم می توانید!
قرن بیستم تا بیست و یکم: رشد جامعه قهوه در ایالات متحده
قهوه همچنان به تکامل خود ادامه داده و در قرن بیستم و بیست و یکم، ما چندین «موج» قهوه را دیده‌ایم که هم نوعی قهوه را نشان می‌دهند و هم تغییری پیوسته در فرهنگ قهوه.
اولین موج قهوه زمانی که صنعتی شدن امکان تولید انبوه را فراهم کرد به وجود آمد. این قهوه ای است که برای اولین بار در قفسه های خواربارفروشی ها قرار گرفت و کارایی و راحتی را فراهم کرد. افراد، رستوران ها و سایر مشاغل می توانستند این قهوه را که به صورت عمده و بیشتر آسیاب شده فروخته می شد، خریداری کرده و روزانه آن را تهیه کنند. تمرکز کمی روی مبدا وجود داشت.
موج دوم قهوه با ظهور فروشگاه های قهوه و برندهایی که اکنون در فرهنگ جهانی ما همه‌جا حضور دارند، به وجود آمد.
با کافی‌شاپ‌های مدرن – معادل قهوه‌خانه‌های قرن‌های گذشته ما – فرهنگ قهوه جدید شروع به ظهور کرد و نه تنها بر کیفیت قهوه، بلکه بر تجربه آن تأکید بیشتری داشت. این مراکز اجتماعی به افراد بیشتری اجازه می‌داد تا انواع جدیدی از قهوه، نوشیدنی‌های قهوه، و طعم‌ها را آزمایش کنند و از آنها لذت ببرند.
همزمان با شروع خلق طعم های جدید در قهوه، موج سومی پدید آمد – و این قهوه اکنون اغلب به عنوان قهوه تخصصی شناخته می شود. این اصطلاح می تواند به انواع مختلفی از قهوه اشاره کند، اما به طور کلی، این موج سطح جدیدی از کیفیت، علاقه و اکتشاف را نشان می دهد.
قهوه‌نوش‌ها شروع به جستجوی طعم‌های خاص و قهوه‌های تک منشأ کردند، و همچنین روش‌های مختلف برشته‌سازی و دم‌آوری مانند پوراور(pourover ) و فرنچ پرس را امتحان کردند. علاقه به پایداری و شفافیت در تولید قهوه نیز در این موج افزایش یافت. و گزینه های جدیدی مانند قهوه آماده برای نوشیدن (RTD) به ظهور خود ادامه داده اند. این قهوه از پیش ساخته شده به صورت بسته بندی قوطی یا پک فروخته می شود و برای درست کردن قهوه در حین حرکت راحت است. ما هنوز در حال یادگیری و آزمایش هستیم!
